Sanıyorum Gatsbynin evine gittiğim ilk gece gerçekten davet edilmiş olan çok az konuktan biriydim. Diğerleri davet edilmemişlerdi. Gelmişlerdi... 1. Dünya Savaşının ardından kendi çabaları sonucu servet sahibi olmuş gizemli JayGatsby, paranın, zenginlerin ve bir başka erkeğe kaptırdığı kadının ardından sabırlı bir kararlılıkla koşmaktadır. En sonunda Daisby Buchanan ile bir araya gelmeyi başardığı zaman, trajik olaylar birbiri ardına sahneye konmayı beklemektedir. Hikâye, Gatsbynin tarafsız ve hep yanında

Amacımız; tam bir sanat eseri olarak yaratılan bir komedyanın ne tür nitelikler taşıması gerektiğini araştırmaktı. Böylece biz Müfettişin ana fikrini belirlemek ve bunun sonucunda Hlestakov'u müfettiş zanneden Kaymakam'ın yanılgısının sadece doğal değil, zorunlu da olduğunu anlatmak istedik. Bu yanılgı kmedyanın hem başlangıcını hem bitişini oluşturuyor; Gogol, yapıtı için bir dünya kurabilmiştir.

İkna, Jane Austen'in son tamamladığı yapıtıdır. Yazarın en unutulmaz kahramanı ile bu kitapta tanışırız. Anne Ellit, kesinlikle sıradan bir kişilik değildir; son derece iyi yetişmiş, duygusal derinliğe ve sağlam bir ahlak anlayışına sahip genç bir kadındır. Anne ilk kez komik bir baba ve buyurgan bir kız kardeş ile birlikte, Külkedisi benzeri bir yaşam sürmekteyken tanışırız. Öykü ilerledikçe, diğer güçlü kadınlarla kurduğu ilişkiler sayesinde Anne kendini ailesel baskılardan kurtarır. Bu süreçte gelenekse

Thomas Mann, dünya görüşü yüzyılı aşkın süredir tartışılan Fiyodor Mihaloviç Dostoyevski´yi Doğunun Dantesi, Maksim Gorki ise,Rus Shakespeare´ı olarak niteler. Kurmaca ve kısa bir anlatı olan Uysal Kız; gerilimi, ruhsal derinliği ve insancıl anlatımıyla, yazarının yazınsal yüceliğinin kanıtlarından biri olma özelliğini gösteriyor.

Oyun kişilerini on yedinci yüzyıl Fransası´nın burjuva ve aristokrat çevrelerinden seçen Moliere, Cimri adlı yapıtında, tefecilik yaparak servet edinen bir tip olan altın düşkünü Harpagon´un kişiliğinde İnsanın gerçek doğasına eğiliyor. Tiyatro sahnesindeki kişilerin halka tutulmuş bir ayna olduğunu söyleyen Moliere, Cimri´de aynasının sınırlarını evrensel olana açıp güldüren bir karapinti karikatürü çiziyor.

Evrensel kardeşliğin renkleriyle oluşmuş bir gökkuşağı AKDENİZ... Arkadaşlığın, adressizliğin, yerinde duramamanın, dinmez yol özlemlernin yazarı Panait Istrati, okurlarını; insanın yeryüzü serüveninin önemli uğraklarından olan firavunların, sfenkslerin diyarı Mısır´a, Musa´yla, Mihail´le yolculuğa çağırıyor...

Yol Gösterici Bir İdea olmadan sürdürülen hayatları Çıkmaz Sokaklara benzetip, bir tür melankoliye kapılan Anton Çehov, yazınsal iklimini gündelik hayatın sıradan, rastgele bölümlerinden kesitler alarak yaratır; bu özelliğiyle izlenimci edebiyat tekniğinin de öncüsüdür. Kısa romanı Düello´da, yolu Kafkaslar´da kesişmiş subay, doktor, polis şefi, bilim adamı, diyakos ve bir kadının dünyalarına eğilip, hayata dair bir düşünce dizgesi kurmaya çalışırken, yazınsal nesnelliğin nasıl gerçekleştirilebileceğine i

Varoluşu doğuştan yitirilmiş bir savaşım olarak gören Franz Kafka için yazma eylemi Kutsal Gir Görev, Bir Tür Tapınma gibidir. İktidarın her türüyle çatışmayı yapıtlarının eksenine oturtan yazar, kendi varlığını ona kabul ettirmeyi de yansılar yapıtlarında. Rüyalar, simgeler, bilinçaltının işleyişi, ustalığının ortaya çıktığı ruhbilimsel alanlardır; yalnızlık, suçluluk duygusu, kişilik kaybı gibi haller, onun oluşturmaya çalıştığı bir tür İnsanlık Komedyasının bileşenleridir. Kayıp (Amerika) adlı anlatısı b

Varsıl bir Rus soylusu olan Tolstoy, sonraları Tolstoyanizm diye tanınacak olan bir soy anarşist Hıristiyanlığının temellerini atmış; kendisini mülksüzleştirmiş; mülkiyetin tutsağı olmaktan kurtarmıştır. İnsan Ne İle Yaşar, adlı bu yapıtında, iyilik-kötülük; açgözlülük-tokgözlülük, hayat-ölüm benzeri karşıtlıkların erdemli bir yanıtını didaktik biçemiyle vermeye çalışırken; kısa, :´´ibretlik´´ öyküler yazmaktaki becerisini de sergiliyor.

Gerçekle şiiri, gözlemle düşsel bilgiyi harmanlayan Turgenyev, yazınsal kurgusu ve sanatsal estetiğiyle Rusya´nın en iyi yazarlarından biri olmaya hak kazanmıştır; hatta bir söylentiye göre, Çar II. Aleksandr, onun yazdıklarından o kadar etkilenmiştir ki, tahta çıktığında, köleliği kaldırmıştır. Yazınsal malzemesini ülkesinin çöken sınıflarından devşiren yazar, bu yazıyla Devrim öncesine de bir ayna tutmuştur. Duman adlı bu yapıtında ise, yurdundan uzak bir delikanlının savruluşlarını, hüznünü ve arınma

İngiliz edebiyatının Zolası sayılan Thomas Hardy (1840-1928), edebiyattaki asıl ününe Çılgın Kalabalıktan Uzak adlı eseriyle kavuşmuştur. İnsan ve doğa eksenli yazınsal anlayışında köy yaşantısı, ruh çözümlemeleri, kişilik çatışmaları gibi temalar önemli yer tutar. Eserlerinde ´insan´ kendisiyle sürekli bir savaş halindedir ve bu durumun unsurlarını akıl, bilinç, duygu karmaşaları oluşturur. Thomas Hardy´nin ustalık döneminin ürünü olan Çılgın Kalabalıktan Uzak´ta, onu büyük yazar yapanın ne olduğuna il

Roman türünün özbabası sayılan yazar Miguel de Cervantes Saavedra, Postmodern anlatının da dört yüz yıl önceki başlatıcısı sayılmaktadır. Kendisinden sonr gelen bütün romancılar arasında ondan etkilenmeyen bir tek romancı yok gibidir. Yazıldığı ilk yıllardan başlayarak dünyada en çok basılan, okunan ve sevilen Don Quijote edebiyatın en önemli başyapıtlarından biridir.

İtalyan bir eğitimci ve yazar olan Edmono De Amicis (1846-1908), bütün dünya dillerine çevrilen bu yapıtında, ilkokul çağındaki çocukların sorunlarını işler; iyilik, doğruluk, vatan, aile sevgisi, okul, öğretmenler ve arkadaşlık gibi temaları bir pedagog özeniyle konu edinir. Yazıldığı günden başlayarak çocuk klasikleri arasına giren bu kitap, bir ilkokul çocuğunun tuttuğu günlükten yola çıkılarak yazılmıştır. Öğretmenler, aileler ve çocuklar için kaynak kitap özelliğinde olan Çocuk Kalbi, yıllarca eskime

En çok okunan yazarlardan olan Jack London, denizcilik, altın arayıcılığı, gazetecilik gibi işler yapmıştır. Ona asıl ün kazandıran da bu serseri doğası, serüven düşkünlüğü ve bunlarla beslenen yazarlığı olmuştur. Kendi yaşam öyküsünden izler taşıyan Yol adlı kitabı avarece bir hayat sürdüğü zamanların tanıklıklarından biridir. Bütün Amerika kıtasını kaçak binilen trenlerle geçip, açlıkla, soğukla boğuşup dilencilik ederek geçen İpsizlerin bir tabloya yakışacak kadar canlı renklerle süslenip işlendiği bir Y

Psikoloji ve acımayı yapıtlarının asıl unsurları haline getirmiş olan Dostoyevski, bu bakımdan Nietzche ile daha sonra ortaya çıkacak olan Varoluşçuluğun sorunlarını vaktinden önce sezmiş ve ardıllarına kaynak olmuştur. Komedi ve trajedi arasında mekik dokuyan yapıtı Ebedi Koca´da evlilik kurumunu en yetkin biçimde eleştirir. İflah olmaz ev kadınlığının ve kocalığın olanca hallerini büyük bir yazınsal ustalıkla sergiler. Yıllar geçse de bazı şeylerin pek değişmediğine işaret eden bu yapıtı seveceksiniz.

Tanımak istediği ´insan´ın özüne sadece psikolojinin olanaklarıyla inebileceğini bir bilici tavrıyla sezen Dostoyevski, yapıtlarında iyiyle kötü, Tanrı, ölümsüzlüğün asıl gizemini çözmek gibi konular üzerinde yoğunlaştırmıştır. Modern psikolojinin kimi olanaklarına kaynaklık etmiş olan yapıtlarında sürekli bir arayış içinde olmuştur. İnsan hallerine bakışı açısının örneklerinden olan Yufka Yürekli adlı yapıtında da aynı izlere rastlanır. Bu bakışıyla Nietzsche´nin ve Varoluşçuluğun da temel sorunlarının haz

Pilatus´un, çağlar boyunca yankısı çınlayan korkunç sorusu karşısında Montaigne, daha insani, daha din dışı, başka bir anlamda İsa´nın tanrısal yanıtını vermiş oluyor: Gerçek Nedir? Gerçek benim! Yani Montaigne gerçek olarak sahiden tanıyabileceği tek şeyin kendisi olduğuna inanıyor. Onu kendinden söz etmeye götüren de budur; çünkü kendini bilmeyi başka her şeyden önemli buluyor. İnsanların ve her şeyin yüzünden maskeyi atmalı, diyor. Maskeyi atmak için kendini anlatıyor.

İrlandalı bir rahibin kızı olan Charlotte Bronte, 1816 yılında doğdu. Çocuk bakıcılığı ve öğretmenlik yaptı. Jane Eyre adlı romanı çıkar çıkmaz büyük bir üne kavuştu. Bu romanında 18. yüzyıl İngiltere´sinin güçlü ve etkili bir panoramasını çizen Charlotte Bronte, rahat ve akıcı biçimiyle, gerçek bir roman şöleni sunar okuruna. Ayrıntılarının zenginliği, kurgusunun esnekliğiyle okurunun bir an bile ilgisinin azalmasına izin vermeyen bu romanı seveceksiniz.

Bir toprak ağasının oğlu olan Tolstoy (1828-1920), rahat bir hayat sürmesine yetecek bütün olanaklara sahip olduğu halde, tedirgin kişiliği onu her türlü yaşantıya, çelişmeye sürüklemiştir. Üniversite eğitimini yarım bırakıp, Kafkas Kazakları´na asker olarak katılmış, hayatın, ölümün anlamına ilişkin derin kaygılar yaşamıştır. Savaş ve Barış, Anna Karenina gibi eserlere de imza atan Tolstoy, bir Kafkas öyküsü olan Hacı Murat adlı eserinde, yazınsal ustalığın, doğalcılığın zirvelerine taşır okurunu. En

Rus modern edebiyatının öncülerinden olan Turgenyev, Oryol´da (Rusya) doğdu. Yaşamı, ülkesinin politik çalkanlatılarına tanıklık ederek geçti. Yapıtlarında anlatım tekniğinin farklılığı yanında Rus edebiyatında Batılı bir bakış açısı getiren ilk yazardır. Kuşak çatışmalarının işlediği Babalar ve Oğullar, ustalığını ortaya koyduğu en iyi yapıtıdır.