Her koşul altında iç özgürlüğünü koruma uğrunda çaba harcamak, kimsenin efendisi olmaya kalkışmamak, fakat kimseye de boyun eğmemek; hiçbir sav ya da düşünceye baştan düşmanca yaklaşmamak, ama buyurgan nitelik almaya başladığı anda her savın ya da düşüncenin karşısına dikilmek. Bütün bunlar gerek Erasmus'un, gerek Zweig'ın kişiliklerinde birbiriyle bütünüyle örtüşen niteliklerdir. AHMET CEMAL Stefan Zweig'ın, Kuzey Avrupa Rönesansı'nın büyük ustası, hümanist bilgin Desiderius Erasmus için kaleme aldığı bu y

İnsanın, tuzakları tanımak için tilki, kurtları korkutmak için de aslan olması gerekir. Niccolò Machiavelli'nin ölümünden beş yıl sonra yayımlanan eseri Prens, o tarihten günümüze kadar devam eden bir tartışmayı başlatmıştır. Prens, devlet yönetiminde amaca ulaşmak için her yolun geçerli olduğunu savunan bir elkitabı mıydı, yoksa devletin ve iktidarın gerçek doğası üstüne felsefi ve siyasal bir başyapıt mı? Prens, kimilerince şeytanın kitabı olarak nitelendi, kimilerince de gerçekçi siyaset kuramının bir b

İlk baskısı 1982 yılında yapılan Yapısalcılık, edebiyat meraklılarıyla araştırmacıların büyük ilgisiyle karşılanmıştı. Konu üzerinde yeterli yayının ülkemizde hâlâ olmadığı düşünülürse, Tahsin Yücel’in bu değerli çalışmasının önemi daha iyi anlaşıla-caktır. Yapısalcılığın büyük öncülerinden Lèvi-Strauss, Jacobson, Benveniste, Gremas’tan Genel Dilbilim Dersleri’nin efsanevi yazarı dilbilimci Ferdinand de Saussure’a, konuya katkıda bulunmuş düşünürlerin görüşlerini tartışan Tahsin Yücel, Yapısalcılık’la Türk

Susan Sontag kendisine meme kanseri teşhisi konduğunda, hastalıkla baş edebilmek için çoğu kez hastalık hakkındaki gerçekleri saptıran ve hastayı izole eden bir mit oluşturulduğunu fark etti. Newsweek dergisinin ?Çağımızın en özgürleştirici kitaplarından biri olarak tanımladığı bu kitapta Sontag, hastalıkları bu mitlerden arındırıp yüzyıllar boyunca kültürleri etkileyen gerçek önemini ortaya koydu. Bu yaklaşımını şöyle belirliyor: ?Ortaçağlardan beri frengi ve veba, 19. yüzyılda tüberküloz, 20. yüzyılda kan

Karl Marx ve Friedrich Engels'in Komünistler Birliği'nin programı olarak kaleme aldıkları Komünist Manifesto, Şubat 1848'de, tüm Avrupa'nın devrimci ayaklanmalarla çalkalandığı bir dönemde, Londra'nın küçük bir basımevinde basıldı. Bilimsel sosyalizmin kitlesel siyaset sahnesine çıkışının ilk ciddi işareti olan Komünist Manifesto, yayımlandığı günden bu yana en çok okunan ve en çok tartışılan toplumsal ve siyasal metinlerden biri olmakla kalmadı, tarihteki bütün sosyalist ve komünist partilerin programların

İnsanlığın Yıldızının Parladığı Anlar, insanlık tarihine yön vermiş belirleyici anlar üstüne kısa denemelerden oluşuyor. Stefan Zweig, çevrelerindeki geçici koşulların dayattığı sınırları aşabilmiş Fatih Sultan Mehmed, Händel, Dostoyevski, Tolstoy, Lenin gibi yaratıcı bireylerin o benzersiz anlarını anlatıyor. En iyisi, kendisinden dinleyelim: Çağları aşan bir kararın bir tek takvime, bir tek saate, çoğu kez de yalnızca bir tek dakikaya sıkıştırıldığı trajik ve yazgıyı belirleyici anlara, bireylerin yaşamın

Faruk Duman'ın Adasız Deniz'den sonraki ikinci deneme kitabı Tom Sawyer'ın Kitap Okuduğu Kulübe, yazarlar, kitaplar, güncel edebî tartışmalar arasında gezinen yazılardan oluşuyor. Günlük yaşamın içinden seçilmiş anekdotlarla birlikte, keyifli bir ?okuma yolculuğu vaat ediyor Tom Sawyer'ın Kitap Okuduğu Kulübe. Size de çayınızı demlemek kalıyor. ?Allah adına söz alan vaizlerin, halka nasıl yaşanacağını öğretmeye kalkışmaları yeni bir şey değil. Hasta kişilerin ?iktidar' olmak için deneyecekleri yollar sınırl

Hülya Adak'ın sonsözüyle Evvel zaman içinde, ahir zaman içinde Bu başlangıç bugünkü Hindistana çok yaraşıyor, çünkü içinde Einsteinın izafiyet nazariyesini hatırlatan bir şey var. Bir vaka en eski bir devre yahut yüzlerce sene sonra gelebilecek bir güne ait olabilir, zaman nispi hakikatlerden biridir. Hindistanda tarihten evvelki günlere ait öyle garip fikirler var ki, onlar ancak binlerce sene sonra insaniyete mal olabilir; Hindistanda bugün görülen öyle hayat ve fikir örnekleri var ki, onlar ancak insani

Her biri kendi takımının Hagisi gibi görür kendini; sağın içinde, patronun çıkarı gerektirdikçe, örneğin laiklikten dinciliğe, açılmadan tesettüre geçmeleri patronun bir koltuktan kalkıp başka bir koltuğa oturması kadar çabuk, kabak çiçeğinin kabağa dönüşmesi kadar doğaldır. En değişmez özellikleriyse, her an her konunun uzmanı kesilivermeleri, daha kendi anadillerini bile doğru dürüst kullanamazken, cumhurbaşkanından hukuk bilginine, romancıdan tarihçiye, bu ülkede aydın, bilgin, düşünür diye bilinen kim v

Edebiyat, bilimde olduğu gibi, buluşların değil, yaratıcılığın ürünüdür. Oylumlu çalışmalar yapıldıkça, yazan ne yazdığını bilecek, değerlendiren, inandırıcı ölçütler koyacaktır. Bu yapılırsa eleştiri, edebiyatın dar yolu olmaktan çıkar. Yoksa, her an, sanatın her dalında, ellerini göz gibi kullanan körlerle karşılaşmak kaçınılmaz olur... Usta edebiyatçı Adnan Binyazar, romanları, öyküleri, deneme ve incelemeleriyle edebiyatımızın yüz aklarından. Binyazar, çalışmalarını değişik türlerde sürdürüyor; bu türle

Yazın ve Yaşam´daki denemeler, edebiyat alanında olup bitenleri izleyerek tartışmalara katılan, söz alan bir büyük yazarın, Tahsin Yücel´in bir özelliğini ortaya koyuyor: Yücel, yaptığı önemli tespitleri, övgüsünü, yergisini açıkça söylüyor. Bu nedenle bu denemeler yayınlandığı yıllarda çok ses getirdi. Kemal Tahir´den Ataç´a, Michel Butor, Robbe-Grillet´den modernlik sonrası Avrupa edebiyatına uzanan bu yazılar, Yücel´in ele aldığı konulara yaklaşımının evrenselliği nedeniyle hep gündemde. Şimdi, değişik