Çürüyen bir bedene kıyasla ebedi olan ruhtan vazgeçmek ancak onursuzların işidir ve de ahmakların. Filiz vermeyen birçok hayatın aksine koyu gölgeli yaprakları rüzgârlarla oynaşan ulu bir çınar gibi yaşadı Thomas More. Genç yaşta çok da istememesine rağmen hızlı bir tırmanışa geçti ancak şatafatın, ikiyüzlülüğün, heveslerin ışıkları altında yaşamaktansa son nefesini dürüstlüğün küf kokulu zindanlarında vermeyi tercih etti. Vicdan özgürlüğü uğruna celladına gülümseyecek kadar yaşamının doğruluğundan emindi.

Hareket eden her obje, bulunduğu her anda tam da ait olduğu yerdedir. Vaişeşika Ekolü'nün kurucusu olan Kanada, atom teorisini yazılı olarak anlatan ilk yogidir. Kişinin kaderini bulmasının öneminden ve hareketin esiri olan hiçbir ruhun aslında özgür olmayışından bahseden Kanada, özgürlüğe giden yolun, varoluşun en küçük parçasını yani atomu anlamaktan geçtiğini dile getirir. Karma, zaman, hareketin doğası, çekim kuvveti gibi kavramları yorumlayarak, fizik ve ruhu bir araya getiren Kanada'nın bu felsefesi v

Adaletsizlik medeniyeti mahveder. Modern tarih aktarıcılığının, sosyolojinin ve iktisadın öncülerinden kabul edilen bir filozof ve devlet adamıdır İbni Haldun... Tunus, Fas ve Mısır'da görev yaptığı zorlu dönemlerde iki yıl hapis de yatan büyük filozof, adını tarihe yazan yedi ciltlik dünyaca ünlü eseri Mukaddime'yi siyasetten çekildiği yıllarda kaleme almıştır. Çoğunlukla yalana ve dedikoduya dayanan dönemin tarih aktarıcılığı sistemini tamamen yıkan İbni Haldun, tarih ilmini inşa eden kişi olarak anılmak

İlacı zehirden ayıran şey dozudur... Francis Barret'in hekimlerin ve filozofların prensi olarak tanımladığı Paracelsus, ardında çözülmesi güç bir felsefe ve 8.2 sayfalık bir külliyat bırakarak bu yaşamdan ayrılmıştı. Bugün hâlâ Doğu'da ve Batı'da, onun gizemli yazılarını okuyan onlarca bilim insanı, karşı karşıya oldukları derinliğin sınırını belirlemekte zorlanmaktadır. Elinizdeki kitap, tıp, eczacılık, simya ve felsefe alanlarında kurduğu düşünsel yapı ile modern hekimliğin ortaçağ kaynaklarından biri ol

İnsan yalnız başkaları için değil, kendisi için de bir gizemdir. Søren Kierkegaard, bireyi merkeze alan, keder, melankoli, korku, kaygı gibi duyguları bireyin varoluş durumuna yerleştiren, yaşamı bütünüyle ironik kavrayan bir felsefe ortaya koyar. Bu felsefe, aynı zamanda onun yaşamöyküsüne de içkindir. Babasından miras bir melankoli ve bir lanetlenmişlik psikolojisi, bu lanetlenmişlik psikolojisinin gölgesinde geçmiş ve Büyük Deprem'le sarsılmış bir çocukluk ve ilk gençlik ile son büyük kırılma olarak Regi

Her şey, her şeyin içindedir. Erken yaşta Atina'da Platon'un pelerinini almaya layık gösterilen Proklus, Yeni Platonculuğun iki kolundan birini temsil eder. İlk kolda Plotinos matematikte, ikinci kolda Proklus mantıkta varlık gösterirler. Proklus, Platon'un aşkın ideaları ile Aristoteles'in tözlerini iç içe geçirmeyi hedeflemiştir. İslam felsefesini derinden etkileyen bu filozof, Platon Akademisi'nin başına geçmiş ve kısa süreliğine Konstantinopolis'in belediye başkanlığı görevinde de bulunmuştur. Varlık, z

Siz bilinçdışınızdakileri bilince dönüştürene kadar, onlar sizin hayatınızı yönlendirecek ve siz ona kader diyeceksiniz. Psikanalizin en tartışmalı ve belki de ilerleyen dönemlerde daha fazla anılacak isimlerinden Carl Gustav Jung, 20 yüzyılın en önemli filozof-psikiyatrlarındandır. O bir ruhçözümlemecisidir. Freud'dan ayrıldıktan sonra kurduğu analitik psikoloji ekolüyle bir devrim yaratan Jung, günümüz psikolojisinde de halen kullanılan psikolojik tipler, kolektif bilinçdışı, kompleksler ve çağrışım testi

Aşk nasip işidir, hesap işi değil. Aşk adayıştır, arayış değil. Sen adanmış ve yanmışsan bu uğurda, aşk sana uzak değil. Dünyanın en çok okunan sufisi Mevlana, Allah'a ulaşacak pek çok yol var. Ben Aşk'ı seçtim... derken bir adanmışlık metaforu olarak aşkı koyar karşımıza. Aşk, yaşam boyu süren bir anlam arayışı ve anlam deneyimidir onun açısından. Mevlana'ya göre, içinde aşk barındırmayan bir kalp ya deliye aittir ya da ölüye... Ney enstrümanını insanoğlunun yaradılışıyla özdeşleştiren büyük sufinin Mesnev

Ben tek bir kişiyim: Kendim. Virginia Woolf'u mümkün kılan şey neydi? Sınırda olmanın zorlayıcılığı ile savaşıp, bir yanda coşkunun ve üretkenliğin, diğer yanda çökkünlüğün ve belki de deliliğin arasında salınırken, onu parçalanmışlığından kendiliğini defalarca yeniden inşa etmeye, umudunu kaybettiğinde ise aramızdan çekip gitmeye iten şey neydi? İzlenimleri ayıklamanın, sembolleri kovalamanın, bilincin sınırlarını keşfetmeye çabalamanın, yine de en çok kendiyle ilgili olmanın sırrı neydi? Virginia'nın edeb

Hepimiz kendi dışımızdaki koşulların tutsağıyız. Fernando Pessoa kendini farklı kişiliklere bölerek, benliğinde sustuklarını dile getirir. Hangi cümlesini kaldırırsanız altında ona dair bir yalnızlık biçimiyle karşılaşırsınız. Pessoa'nın kelimelerle ördüğü kendine özel o yalnızlık biçimi, tanyeri ağarırken ortaya çıkan serinlik gibi hafif bir ürperti taşır. Proust gibi Pessoa da hayatın en dar şeritlerinde yürür; içine düşme pahasına derin boşlukların kıyısında dolanır. Hayatının bir anında, bir zihin çak

İbni Sina ya da dünyanın tanıdığı isimle Avicenna... 11 yüzyılda insanlığın cevap aradığı sorulara pozitif bilimci yaklaşımla karşılık vermiş bir felsefeci, eşsiz bir hekim, astronom, matematikçi ve fizikçi. Hayatı boyunca sorular sormuş, nedenlerin peşinden gitmiş, çok okumuş, çok araştırmış, çok incelemeler yapmış bir insanlık incisidir İbni Sina. İnsanlığın emekleme döneminde, taassubun karanlığına düşmeden, akıl ile bilimin ışığında yürüyen tarihin bu en büyük hekimi, başta Müslüman ve Avrupalı felsefec

Albert Camus'nün incelikle örülmüş başkaldırı felsefesi, Kierkegaard, Nietzsche ve Dostoyevski gibi on dokuzuncu yüzyılın önemli varoluşçu filozofları ile birlikte yirminci yüzyılın bir yanıyla kaotik, bir yanıyla yaratıcı sayılan absürd atmosferinin belirgin izlerini taşır. Camus, trajik kahraman Sisifos'u, absürd insan olarak bizim çağımıza bağışlar. Yıkıcı bir savaşın tam ortasında, babasız ve yoksul geçen çocukluk yılları, sonrasında yaşadığı ağır hastalıklar, büyük kırılmalar ve vazgeçişler... Bütün bu

Ey insan! Kafdağı kadar yüksekte olsan da, kefene sığacak kadar küçüksün. Unutma, her şeyin bir hesabı var, üzdüğün kadar üzülürsün. Şems-i Tebrizi'nin adı, Mevlana Celaleddin-i Rumi ile duyulmuş gibi sanılsa da aslında o, İslam Dininin Güneşidir. Rumi'nin olgunlaşmasını sağlar ve Divan-ı Şems-i Tebrizi olmak üzere pek çok eseri yazmasında ona ilham ve bilgi kaynağı olur. Şems, Rumi'nin gölgede kalan kısmını aydınlatan cevherdir. Rumi'nin merhamet okyanusuna okyanus, bilgi ummanına umman katar. Rumi'yi tıka

Yaradan'ın bir sırrı var ve o sır sensin! İspanya'da dünyaya gelen İslam filozofu, mutasavvıf, yazar ve şair İbni Arabi, gerek kendi zamanında gerek kendinden sonraki tüm zamanlarda hakkında en çok konuşulan, en çok eleştirilen ama buna karşılık çok da kabul gören bir felsefenin sahibi... Vahdet-i vücut... Yani varlığın ve birliğin hakikati... İbni Arabi felsefesiyle sadece Doğu'ya değil Batı'ya da ışık olmuştur. İnsanlığa Hz. Muhammed'in en özel duasını öğretmekle kalmamış, nefis, rüya tabiri, yaratılışın

Düşünmek ruhun kendi kendiyle konuşmasıdır... Türk bir ailenin çocuğu olarak bin yüz elli yıl önce dünyaya gelen ve hayatı boyunca müzik, felsefe, botanik, matematik ve mantık alanında sayısız eserler kaleme alan Farabi, ilim ve düşün dünyasında öğretmen kabul edilen Aristoteles'ten sonra ikinci öğretmen kabul edilmiştir. Sadece filozofları değil, sayısız bilimadamını da derinden etkilemiş, akımların ve icatların ilham kaynağı olmuştur. Varlıklı bir ailenin ferdi olarak saraya yakın olmasına rağmen siyasi i

Hayat kendiliğinden ne iyi ne de kötüdür. Ona iyiliği ya da kötülüğü katan yine sizsiniz. Hayat nasıl yaşanmalı? Hayatın amacı nedir? Eylemlerimiz hayatımız üzerinde ne kadar etkilidir? 16 yüzyılın Fransa'sında dünyaya gelen ünlü deneme yazarı Montaigne, yüzyıllar sonrasını dahi berraklıkla görebilen güçlü bir vizyona ve öngörüye sahip ender düşünürlerden biri... Hayat nasıl yaşanmalı? fikri üzerinde duran Montaigne, sosyal yaşamın zihinsel, duygusal ve tepkisel olarak nasıl yaşanması gerektiği yolunda ö

Yanmayı bilmeyen uçmayı öğrenemez. Hayatı boyunca zihinsel ve bedensel acılar içinde yaşamak zorunda kalan ünlü Alman filozof Nietzsche'nin insanlığa sunduğu Ebedi Dönüş, Kaderini Sevmek/Amor Fati, Üstinsan ve Güç İstenci gibi bilgelik kapıları, bugün bile yeni düşünüş biçimlerine ilham olmaya devam ediyor. İnsanoğlunun yaşadığı hayatı, üzerine çıkılması gereken bir oyun alanı olarak gören Nietzsche, modern dünyanın sorunlarıyla baş edebilmek için lazım gelen oyun kurallarını da açıkça ortaya koyuyor.

Gölge etme başka ihsan istemem. MÖ 336-323 yılları arasında dünyaya hükmetmiş olan Büyük İskender'in Diyojen hakkında sarf ettiği unutulmaz sözü hatırlayın: Büyük İskender olmasaydım eğer, Diyojen olurdum... Çünkü Diyojen de en az Büyük İskender kadar hakimidir dünyanın... Ne kimseden korkusu vardır ne de başının üzerinde kaybedecek bir damı. Onu ölümle tehdit edenlere bile bir gün zaten öleceğini söyleyecek kadar da umursamaz bir bilgedir... Peki insan nasıl öğrenir umursamamayı? Diyojen, bu yolda bil

Bilim, metafizikten daha şaşırtıcı... Düşüncelerin madde olduğu tezi, popüler kültürde bir fenomene dönüştü artık... Hatta bazı spiritüel öğreticiler, sonsuz güçleri zihne atfediyorlar. Peki, bu iddialar bilimsel olarak doğru mu? İnsan zihninin düşünceleri gerçeğe dönüştürme gücü hakkında bilimsel kanıtlar ne diyor? Epigenetik, sinirbilimi, elektromanyetizma, psikoloji, simatik (dalga kavramları üzerinde yapılan çalışmalar), halk sağlığı ve kuantum fizik, düşüncelerin derinlemesine gerçekten yaratıcı