Akkoyunlu ve Karakoyunlu Devletleri XIV. ve XV. yüzyıllarda Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve günümüz İran topraklarında hüküm sürmüş iki Türkmen devletidir. Söz konusu devletler, sınırların çok geçişken olduğu bu dönemde kitap sanatları alanında Bağdat, Şiraz ve Tebriz atölyelerinde üstün nitelikli eserler ortaya koymuşlardır. Kitap sanatlarında özgün bir üslûp geliştirdikleri öne sürülen Akkoyunlu ve Karakoyunlu devletleri mimarîde yeteri kadar inceleme konusu olmamıştır. Bu kitapta mezkur devletlerin gü

...Seyahatname-i Londra bir Osmanlı bürokratın 1851 yılında Londra'ya yaptığı yaklaşık altı ay süren seyahati sırasında gezip gördüğü yerler hakkındaki izlenimlerini ve başından geçen olayları anlattığı bir eserdir. Yazarın Londra'ya gidişinin esas amacı, (...) 1 Mayıs 1851'de açılan Uluslararası Sanayi ve Hammadde Fuarını gezip görmek, orada Osmanlı Devleti'nin Tanzimat'la birlikte uygulamaya koyduğu çağdaşlaşma amacına uygun olarak bilgi, görgü ve eğitimini ilerletmektir... ...Eserin yazarı, Tanzimat'ın i

Muhafazakârlığa göre, modern politik felsefenin rasyonalist epistemolojisinden kaynaklı sıkıntılarının altında insanın eksik tanımı yatmaktadır. İnsanı salt bir akıl varlığı olarak değerlendiren bu yaklaşım, insanın sahip olduğu karmaşık duyguları, düşünceleri ve çelişkili motivasyonları göz ardı etmiştir; insanın gerçek doğasını ortaya koyamadığı gibi, onu rasyonel bir makine olarak tanımlamıştır. İnsan denilen varlığın kurgusal inşâsı ile onun gerçekliği arasındaki farkı göz ardı eden rasyonalist yaklaşım

Hekimbaşı Sakızlı İsa Efendi tarafından 17 yüzyılda kaleme alınmış olan Nizâmü'l-Edviye, tıpta kullanılan müfred devaları tanıtan bir müfredât kitabıdır. Nizâmü'l-Edviye gerek hacmi gerekse kullandığı kaynak çeşitliliği bakımından müfredât kitapları içinde önemli bir yere sahiptir. Eserde, deva isimlerinin Arapça, Süryanice, İbranice gibi doğu dillerindeki adlarının yanı sıra Latince, Fransızca, İtalyanca gibi batı dillerindeki adlarına da yer verilir. Nizâmü'l-Edviye, başta sözlükbilim, etimoloji gibi konu

Bu çalışma edebî bir tür olarak münazaranın hem dünya edebiyatındaki seyrini hem de klasik Türk edebiyatındaki verimlerini mercek altına almaktadır. İlk bölümde dünya edebiyatı ölçeğinde edebî münazaranın belli başlı özellikleri ortaya koyulmakta ve mantık biliminin bir alt disiplini olarak münazara ile karşılaştırılmaktadır. İkinci bölümde, yukarıda bahsi geçen edebiyatlardaki münazara birikimi kısaca tanıtılmaktadır. Türkçe literatürde ilk kez bu kadar geniş bir şekilde yer verilen söz konusu bölümün ardı

Makâmât-ı Harîrî klasik Arap edebiyatının en meşhur hikâye külliyatlarından biridir. Aynı zamanda bir dil âlimi olan Harîrî tarafından 12 yüzyılda kaleme alınan eser, edebî değerinin yanında yazıldığı dönemin toplum hayatı ve insan psikolojisi üzerine çarpıcı tespitler de barındırmaktadır. İslam dünyasında zaten tanınan Makâmât, 18 yüzyıldan itibaren birçok Batı diline de çevrilmiştir. Eser, Osmanlı âlimleri tarafından erken dönemlerden itibaren özellikle dil, lugat ve belagat konularında kaynak olarak kull

Atalarımızın binlerce yıllık yolculuk serüvenleri boyunca günlük yaşamlarındaki; sevinçlerini, üzüntülerini, deyişlerini, bağrışlarını hatta çığlıklarını ilmek ilmek işleyerek kayıt altına alan bu kitap sayesinde artık Söğütlü (İlac) söz varlığı nesilden nesile aktarılarak yaşatılacaktır.

19 yüzyıl Osmanlı Devleti'nde siyasî, iktisadî, sosyal, kültürel ve ilmî anlamda yeniliklerin yaşandığı bir dönemdir. Bu değişim, tarih yazıcılığında da kendini göstermiştir. Batı'da bilgi anlayışında yaşanan değişim ve tarih yazımında kullanılan yeni metotlar çerçevesinde Türk aydını da kendi tarih algısını inşa etme girişiminde bulunmuştur. Bu itibarla umumi tarihler veya Osmanlı tarihleri yazıldığı gibi İslam Tarihi sahasında da eserler verilmiştir. Bu dönemde yetişen müellif ve muharrirlerden bazıları y

Tefsir Usûlü, Ulûmu'l-Kur'an ve Kavâidü't-Tefsir başlıklı eserler, Kur'ân'ın anlaşılmasını kolaylaştırmak için kaleme alınmıştır. Ortaya çıktıkları dönemlerde farklı isimlerle anılan bu te'lifler, günümüzde genellikle Tefsir Usûlü kategorisinde ele alınmaktadır. Bu eserler incelendiğinde gerek içerikleri gerekse yer verdikleri ıstılahlarda tam bir konsensüsten söz etmek mümkün görünmemektedir. Bu çalışma, Tefsir Usûlü'ne dair kaleme alınmış eserlerin ele aldığı konu ve kavramların niteliğini ortaya koymak m

İzmirli İsmail Hakkı (1869-1946), Osmanlı döneminde yetişen bununla birlikte daha çok Cumhuriyet'in ilk yıllarında eser veren düşünürlerimizin başında gelmektedir. Geniş bir kültüre sahip olan İzmirli, Kur'an-ı Kerîm'in mânâsının anlaşılması noktasında yapılan Kur'ân meâllerinin halkın anlayacağı sade bir üslupla, güzel ve açık bir Türkçe ile yapılmasının zaruri olduğunu vurgulamış ve eserlerini bu amaç doğrultusunda kaleme almıştır. Diğer yandan Kur'ân'ın hiçbir dile tam olarak tercüme edilemeyeceğini bild

Tanrı ve insan arasındaki bağ ahlaka nasıl yansır? Günümüz toplumunda insanların inandığı ve bildiği gibi yaşayabilmesi mümkün mü? Eylemlerin ahlakiliğini belirleyen unsur nedir? Gelenek, vicdan, akıl ya da vahiy ahlaki davranışlarda ölçüt kabul edilebilir mi? İnanç ile ahlaki yetkinleşme arasındaki ilişki nasıl güçlenir? Din eğitimi ahlaki gelişime nasıl katkı sağlar? Bu sorularla yola çıkarak insanın varoluşsal meselelerinden olan inanç ve ahlaka dair kapsamlı bir inceleme sunan kitap aynı zamanda iki kav

Anayasanın bir Kurucu Meclis marifetiyle yapılması ve bu Kurucun Meclisin yapısı hakkındaki tartışmalar MBK içinde var olan çatışmayı artırınca Geçici Anayasa'da var olan hükümlere aykırı bir uygulamayla MBK'nın 14 üyesi yurtdışı görevlere gönderilerek Komite üyeliğinden çıkartılmıştı. Diğer yandan Kurucu Meclis bir danışma meclisi olarak düşünülmüyordu. Kurucu Meclisin organlarından biri olan TM, MBK ile birlikte egemenliği kullanma hakkına sahip olacaktı. Bu durum Geçici Anayasaya göre yine bir aykırılık

Dinler Tarihi disiplinin amacı ne olmalıdır? ya da Dinler Tarihi disiplini insan(lığ)a ne sağlar? Bu disiplin nasıl bir işlevi yerine getirir ya da getirmelidir? Mircea Eliade'ın düşüncesinin temelini bu sorular oluşturmaktadır. Bu açıdan bakıldığında Dinler Tarihi, geçmişte olup biten hadiselerden bahseden tarihsel bir disiplinden ibaret değildir. Bilakis o, insanı insan yapan temel yetilerden biri olan inanma olgusunun ve bunun üzerine insanın kendi varoluşunu, içinde bulunduğu âlemi ve postmortem safhayı

Astroloji kadim bir gelenek olarak algılanabilmektedir. Ancak bu algının dışında astrolojinin magazinsel bir yönü bulunmaktadır. Onun bu yönünü sosyal ilişkilerimizde ve sosyal medyada sık sık karşılaştığımız burç özellikleri, burç yorumları ve burç uyumları oluşturmaktadır. Bu çalışmada burçlara sosyolojik açılardan bakılmaya çalışılmıştır. Hem ülkemizde hem dünyada burçlara karşı duyulan yoğun ilgi, özellikle gündelik hayat sosyolojisi açısından önemli çıkarımlar barındırmaktadır. Sosyolojik açıdan bireyi

Modern demokrasileri siyasal partiler olmadan düşünmek imkânsızdır. Siyaset bilimi literatürüne baktığımızda, ancak Ortadoğu'daki bazı geleneksel küçük devletler ile askerî veya otoriter rejimlerin siyasal partilerden yoksun düzenlere sahip olduklarını görürüz. Partiler hem demokrasiyi ayakta tutan ve çalıştıran hem de kendi varlıklarını bu rejime borçlu olan kurumlardır. Bu sebeple, demokratik rejimler, partilerin toplumsal kesimleri hakkıyla temsil etmeleri için gerekli hukukî düzenlemeleri ve siyasal zem

Ebû Hamid Gazzâlî düşünce tarihinin tartışmalı figürlerindendir. Gazzâlî felsefe tartışmalarını adeta sert bir bıçakla kesip İslam düşüncesini geri dönülmez bir karanlık döneme doğru yöneltmiş bir kişi midir, yoksa kelamı felsefileştirip İslam düşüncesinde gerçek anlamda bir Altın Çağın temellerini atmış olan bir büyük düşünür müdür? Bir düşünürün eserlerinin mahiyetine dair yorumların bu keskinlikte yapıldığı durumlarda ihtiyacımız olan, konuya titizlik ve mümkünse soğukkanlılıkla, ancak eleştirel bir mesa

Eleştiri kuramları, edebiyatın mahiyetinin anlaşılmasında ve edebî metin tahlilinde çok önemli bir işleve sahiptir. Edebî metnin doğuşu, yapısı, etkisi gibi hususlar eleştiri kuramlarının üzerinde durduğu belli başlı konulardır. Öte yandan bir metnin daha iyi anlaşılmasında ve estetik değerinin ortaya konmasında eleştiri kuramlarının varlığına ihtiyaç duyulur. Eleştiri kuramları, metinleri tek boyutlu tahlil etme yerine farklı bakış açıları ve estetik kriterleri öne çıkararak değerlendirmeyi olanaklı hale g

Müşriklerin zulümleri, baskı ve işkenceleri dayanılmaz bir hadde ulaşmıştı. Allah'ın Elçisi, müminlerin Habeşistan'a hicret etmelerini buyurdu. Hicret yurdu olarak Habeşistan'ın seçilmesinin nedeni, Kral Ashame'nin zulme rıza göstermeyen, adil bir Kral olmasıydı. Müslümanlar, ilki Allah Elçisi'nin peygamberlikle görevlendirilişinin beşinci yılında, ikincisi de altıncı yılın başlarında olmak üzere iki defa hicret ettiler. Bu hicretler birinci Habeşistan hicreti ve ikinci Habeşistan hicretidir. İkinci Habeşis

Tezkire-i Şu'arâ, Tekfurdağlı Ahmed Lutfî'nin Tekirdağlı yirmi şâir biyografisini kaleme aldığı hacmen küçük olmasına rağmen bazı şâirler için tek kaynak olması yönüyle edebiyat tarihi açısından büyük bir öneme sahiptir. Ahmed Lutfî'nin tezkiresine konu edindiği şâirlerin birçoğuyla görüşmesi hatta bazılarının akrabası olması onun verdiği bilgilerin ehemmiyetini ve doğruluğunu daha da artırmaktadır. Daha önce herhangi bir neşri yapılmayan bu çalışma, hâlihâzırda elde edebildiğimiz Ankara Üniversitesi Di

Pendnâme, kesin olmamakla birlikte genellikle Fars edebiyatının meşhur sufi şairi Ferîdüddîn-i Attâr'a nisbet edilmiş bir eserdir. Bu Farsça mesnevinin şöhreti, İslam dinî ile tasavvufunun ışığında oluşturulmuş çok kıymetli öğütleri içermesi nedeniyle yazıldığı ilk günden itibaren sürekli artmıştır. Başta gençler olmakla birlikte yediden yetmişe herkese hitap eden nasihatleriyle söz konusu eser, insanoğlunun hem bu dünyada hem de ahirette mutlu olmasının yollarını gösteren bir yaşam rehberi niteliğindedir.