Çölün getirmiş olduğu zor yaşam koşulları çerçevesinde sürekli hayatta kalabilme, günlük gıda temini gibi çeşitli etkenler sebebiyle rakipleriyle mücadele etmek durumunda kalan insanlar, bu sebeplerle katı, acımasız ve merhametsiz olarak vasıflandırılarak, medeniyet ile bağlantılarının olmadığı öne sürülmüştür. Ancak onların günlük hayatlarında ortaya koydukları bu mücadeleler anlatılırken, olay ve olgulara ya çok yönlü bakılmamış ya da tarih anlatısı bizi bu şekilde bakmaya mecbur bırakmıştır. Uzun asırlar

Ebû Hüreyre, benzeri diğer tarihî şahsiyetlerden oldukça farklı bir konuma sahiptir. Onun hayatından çok, rivayet ettikleri, nakilleri, hadisleri, eserleri esas alındığı için hayatı ihmal edilmiş veya rivayetleri kadar ilgi görmemiştir. Öte yandan mevcut tarih metinlerimiz, Ebû Hüreyre hakkında tek bir hayat profili çizmemektedir. İslâm Tarih literatüründe Ebû Hüreyre ile ilgili birbirini nakzeden rivayetler peş peşe sıralanmış; metinlerde bir paragraf öncesinin bir paragraf sonrasıyla çeliştiği sanki kimse

Maḳā ṣ ıdü'l-felâṣife, Gazzâlî'nin çalışmalarının fıkıh ve kelâmdan sonra üçüncü safhasını oluşturan felsefeye dair ilk eseridir. Filozofların tutarsızlıklarını ortaya koymak üzere bu alanda çeşitli eserler yazmayı planlayan müellif, ilkin onların amaçlarının belirtilmesinin faydalı olacağını düşünüp İbn Sînâ felsefesinin klasik mantık, tabîiyyât ve ilâhiyyât modeline uyarak ve daha çok onun eserlerinden özetler yaparak 487 (1094) yılında bu kitabı kaleme almıştır. Yazıldığı günden beri büyük ilgiye maz

İbn Teymiyye'nin Meşşâî mantığının en kapsamlı tenkîdini yapan eserleri günümüz için fevka'l-âde ehemmiyetlidir. Türkiye'de neşredilen kadîm mîrâsımızın mantığa dâir eserlerine baktığımızda umûmen Meşşâî mantığı ile sonradan Fahreddin er-Râzî'nin çizgisinde gelişen mantık eserlerinden oluştuğunu görüyoruz. Malûmdur ki fikrî gelişme, canlılık ancak farklı fikirlerin de bilinmesi, araştırılması ve tartışılmasıyla hâsıl olur. İbn Teymiyye'nin elinizdeki kitabı, aslında el-İntiṣ âr li ehli'l-eser isimli kitabın

Elinizdeki kitap, XVI. yüzyıl Osmanlı âlimlerinden ve Halvetî-Bayramî şeyhlerinden Muhyiddin Mehmed b. Bahâeddin, meşhur ismiyle Bahâeddinzâde'nin (ö. 952/1545) siyaset düşüncesini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Eser, Kanûnî (ö. 974/1566) döneminin güncel tartışmalarına ışık tutması açısından genel olarak İslam siyaset düşüncesi ve özel olarak da Osmanlı siyaset düşüncesi için temel başvuru kaynağı olma potansiyeline sahiptir. Bahâeddinzâde sultan-ulemâ, şeriat-siyaset ikilemlerinde Ebü'l-Ferec İbnü'l-Cevz

T. J. De Boer: Etik ve Ahlâk [Üzerine] John Renard S. J: Müslüman Etiği: Kaynaklar, Yorumlar ve Meydan Okumalar Frederick S. Carney: Bazı Yönleriyle İslamİslâmî Etik Daniel Brown: Mukayeseli Açıdan İslâmî Etik G. E. von Grunebaum: İslâmî Etikte Akıl ve İşlevi Richard M. Frank: Klasik İslâm Kelâmında Ahlâkî Zorunluluk Ernst Mainz: Muʻtezile'nin Ahlâk Felsefesi George F. Hourani: Mu'tezilî Etik Akılcılığın İslâmî ve İslâmî Olmayan Kökenleri Kevin Reinhart: Basra Mu'tezilesi: Ahlâkî Ontoloji ve Epistem

Elinizdeki bu çalışma, İbn Sînâ'nın zorunluluk, imkân, imkânsızlık gibi modal kavramlara, bunları içeren modal önermelere ve nihayet modal kıyaslara ilişkin görüşlerini eleştirel bir tarzda incelemeyi amaçlamaktadır. Bunu yaparken İbn Sînâ'nın görüşleri kendinden önceki mantıkçıların, özellikle Aristoteles, şârihleri ve Fârâbî'nin görüşleri ile mümkün olduğunca karşılaştırılarak İbn Sînâ mantığının kaynakları ve gelenek içindeki yeri tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmamız, İbn Sînâ mantığının temel çizgi

İslâmiyetle birlikte ortaya çıkan İslâmî ilimlerin hemen hepsinde mahâretini ortaya koyan Osmânlı ulemâsı, aklî/felsefî ilimleri de dikkate alan genel bir eğilim içerisinde olmuş, iki alanı birbirinden keskin çizgilerle ayırmak yerine tedris ve telif faaliyetlerini ikisinde de sürdürmüştür. Bahsedilen bu özelliği şahsında somutlaştırmış düşünürlerin başında XVI. yüzyılda yaşamış ve Bahâeddinzâde olarak şöhret bulmuş Muhyiddin Mehmed b. Bahâeddin (v. 952/1545) gelmektedir. Şer'î ilimlere olan vukufiyeti yan

İyilik ve Kötülük Problemi klasik Kelâm kaynaklarında, hüsün ve kubuh, efâullah ve ef'al-i ib'ad gibi başlıklar altında ele alınan ve birden çok konuyu kapsayan çok boyutlu bir problemdir. İyilik ve kötülük problemi, mezheplerin yöntemini, temel endişe ve yaklaşımı biçimlerini ele veren önemli bir meseledir. Araştırmamızda , Mu'tezile'nin fikirleri üzerinde yoğunlaşmakla birlikte, zaman zaman Ehl-i Sünnet'in fikirlerine de yer vermek suretiyle bazı karşılaştırma ve değerlendirmelerde bulunmaya gayret ettik.

Molla Sadrâ, kimi çağdaş araştırmacılara göre İslâm felsefesinin ihyâsında ve inkişaf etmesinde öncülük yapan bir filozoftur. Bu araştırmacılar, Sadrâ'nın İslâm felsefesinin son devirlerinde işgal ettiği yeri, hem kapsam hem de derinlik açısından Aristoteles ve İbn Sînâ ile mukayese ederler. Bu mukayesenin arka planında kanaatimizce, onun felsefesinde İbn Sînâ'dan gelen Meşşâî gelenek, Sühreverdî'den gelen İşrâkī gelenek ve İbnü'l-Arabî'den gelen Ekberî geleneğin yeni bir sentez içerisinde ifade edilmesi ya

İslâmî ilimlerin teşekkül sürecini takiben telif geleneğin­de sistematik şerh yazıcılığı ortaya çıkmıştır. Ana ve merkez metinlerin okuyucu veya muhatap tarafından daha iyi anla­şılmasını sağlamaya dönük bir çabanın ürünü olan şerhler, ilmî disiplinlere ait gayet zengin literatürlerin oluşmasına zemin hazırlamıştır. Şerhlerin mütemmim cüzü olarak kabul edilen hâşiye ve ta'lîkalar da söz konusu literatürlerin gelişi­mine ciddi katkı sunmuşlardır. Daha öz ve pratik fayda yönü ağır basan çalışmalar olarak tavs

Molla Sadrâ bir ârif, bir müfessir, bir filozof ve bir kelâmcı olarak Kur'ân'ı diğer müfessirlere göre biraz farklı okumuştur. O, Allah'ın kelâmını çeşitli yönlerden incelemeye çalışmıştır. Molla Sadrâ'nın tefsîr metodunu ele alışımızın da bir takım sebepleri vardır. O'nun sahip olduğu aklî, naklî ve irfânî birikimlerinden kaynaklanan Kur'ân yorumu, diğer müfessirlerden bir takım farklılıklar arz ettiği için önemli görünmektedir. Çünkü toplumsal hayattan tamamen uzaklaşarak uzun bir süre tefekküre dalması v

Elinizdeki eser, Ebû Hânife'nin öğrencisi Ebû Mutî tarafından rivayet edilen, özgün adı el-Fıkhü'l-ekber olan, fakat sonradan el-Fıkhü'l-ebsat olarak isimlendirilen risâlenin şerhidir. Hammâd b.Ebû Hanîfe yoluyla gelen el-Fıkhü'l-ekber, bilhassa Osmanlılar döneminde geniş bir ilgiye mazhar olmuş ve pekçok âlim tarafından şerh edilmiştir. Ebû Mutî yoluyla gelen el-Fıkhü'l-ekber'in ise bilinen tek şerhi Şerhu'l-Fıkhi'l-ekber adlı bu eserdir. Bu şerh, Hanefi-Matüridî çizgiyi takip eden, özellikle bid'at ehl

İslam medeniyeti, bir insan medeniyetidir. İnsanı önceleyen, insanı feda etmeyen, insanı kalkındıran, insanı ihya eden bir medeniyetin inşası ve sürekliliği nihai hedeftir. Bunun için de kendisine en güzel örnek olan Elçi'yi model olarak almıştır. Müslümanlar kendilerine model olarak sunulan son Peygamber'e benzedikleri sürece veya ona benzemeye yaklaştıkları sürece bu ideali veya ideolojiyi gerçekleştirmişler, onun modelliğinden ayrıldıkça da medeniyetlerinden veya kendilerinden uzaklaşmışlardır. İşte İ

İnsanın, kendisi dışındaki herhangi bir varlıkla münasebeti, tabii olarak, ahlaki bir cihete de sahiptir. Bu bakımdan Ebû Bekir er-Razi'nin de bu risalede üzerinde durduğu gibi, tabîb doğrudan insanla muamelede bulunduğundan ahlâki bir çerçeveye ihtiyacı vardır. Tıbbın ahlâkî-felsefi boyutları, tabibin sâhib olması gereken ahlâki vasıflar Müslüman bir tabib için zorunlu olarak kendi idrak tarzımıza, tefekkürümüze dayalı olması gerektiğinden, bizden öncekilerin bu bağı nasıl kurduğunu tüm boyutlarıyla ortaya

Nuri Kahveci / Mut'a Yapmak Yasaklanmadı mı? Saffet Kartopu / Müşrik Davranışlarının Altında Yatan Yapısal Nedenler Ahmet Güzel / Hz. Peygamber Döneminde Tuvalet ve Banyo Kültürü Mahmut Kelpetin / Hz. Peygamber Döneminde Yahudiler'le İlişkiler Şeyma Nur Ünal / Cahiliye Arabının Yoldaşı: Silah Hüseyin Güneş / Hecinler: Cariye Çocukları Şaban Öz / Peygamber Algılarımızın Tarihî Kökleri Üzerine Veysel Gengil / Arap Yarımadasında Domuz Nur Yıldırım / Araplarda Güzel Koku Mustafa İyidoğan / Hicret'e kad

Türkler, İslâmiyet ile tanıştıkları andan günümüze kadar düşünce ve eserleriyle İslâm dünyasına uzun asırlar ışık tutan çok sayıda ilim adamı yetiştirmişlerdir. Osmanlı Devleti'nin varlık kazanmasına kadar ki süreçte İslâm inanç sisteminin kurulup gelişmesine katkı sağlayan büyük Türk bilginleri arasında Ebû Hanîfe'yi (ö. 150/767), Mâtürîdî'yi (ö. 333/944), Ebü'l-Muîn en-Nesefî'yi (ö. 508/1115), Ömer en-Nesefî'yi, Sirâcüddîn el-Ûşî'yi (ö. 575/1179) saymak mümkündür. Osmanlı Devleti'nin hüküm sürdüğü zama

Soner Gündüzöz: Semantik Bağlantıları Ekseninde İbnü's-Serrâc'ın Usûl Teorisi Ve Temel Bağdaşıklık Modeli Mehmet Şirin Çıkar: Ebü'l-Kāsım Ez-Zeccâcî'nin Tanım Serüveni İsmail Güler: Dilin Tevkifi Oluşu Bağlamında İbn Fâris'in Anlam Teorisi Muhammet Mücahit Asutay: İbn Cinnî'de Anlamın Anlamı Hülya Altunya: Kādî Abdülcebbâr'ın Kelâmî Dilinde Anlam Problemi M. Taha Boyalık: Abdülkāhir El-Cürcânî'de Anlam Meselesi Enes Erdim: El-Keşşâf Özelinde Zemahşerî'nin Abdülkāhir El-Cürcânî'nin Anlam Teorisine Katk

Elinizdeki bu çalışmada Aristotelesçi zaman kavramının antik dünyadan başlayarak islam dünyasında devam eden serüvenini Sekstus Empirikus,Aristoteles, Yahya B.Adi,İbn Sina, Fahreddin Er-Razi'ye ait metinler ile bulacaksınız. Bu serüvenin anlatımında tarihsel sıraya uymuş olmakla birlikte , bunun tek istisnası Sextus Empiricus'tur. Sextus Empiricus, Aristotales sonrası Kuşkuculardan olmakla birlikte ilk sıraya yerleştirilmiştir. Bunun nedeni, Aristotelesçilerin zaman kavramı konusunda kendi açıklamalarına ge