Bir sahne olarak kurgulanmış Kasaba'nın sakinleri resm-i geçit yaparcasına sahnede arz-ı endam ederken anlatıcımız kimi zaman okuyucuyu rahatsız etme pahasına onların en süflî hallerini ifşa ediyor, kimi zaman ise garip bir empati kumanıza imkân tanıyacak yönlerine ışık tutarak, onları mutlak kötüden hızla uzaklaştırıp, rahatlamanıza müsaada etmiyor. Tabiat şartlarının insanın karakterinde tesiri olduğu hakikatse de roman karakterlerinin pek çoğunda tezahür eden yozluğun sebebini bununla da açıklamamıza izi

Allahuekber Dağları'nda kara düşmüş kan damlasını ayaza çalmış bakışları bedenleri değil ruhları donduran beyazlığın maverasında beyaz kuşlara dönüp beyaz iklimlere uçan erleri hatırla.. Hatırla ki bütün çeşmeler şehadete susayanlar içindir düşmeden gökten yıldız, düşen bedenini beyaz kelebeklerin yükselttiği erler içindir..Ve sen ey karlara bıraktığım şehidim, ey bir Sarıkamış uğruna yitirdiğim fidanım!...Allahuekber içinde candan geçen ve tenden geçen, ilk şehidim ve son şehidim!Ay ışırken gecelerde, bir