Cihan Harbi'nin son yılında, dönemin askeri ve sivil idarecileri, tutunma kuvvetini güçlü kılmak için gayret gösterirler. Çok milletli Osmanlı Devleti'ne yönelik olarak, harici hasımlar ile yerli işbirlikçilerinin harp öncesindeki gibi, tutunma kuvvetini zayıflatıp yok etme taarruzları, şimdi daha da şiddetlenmiştir. Umûr-ı Şarkıyye Dairesi idareci ve mensupları, bu kuvveti ayakta tutma mücadelesini devam ettirmektedirler. Fas'taki görevine son verildikten sonra, İstanbul'a dönmeyen Binbaşı Tahir, Umûr-ı Ş

1917... Harbin üçüncü yılı. Umûr-ı Şarkıyye Dairesi; hayalci değil gerçekçi siyasi akılla, elindeki sınırlı imkânları doğru yer ve zamanda kullanarak Fas, Trablusgarp, İran ve Rusya eksenli faaliyetlerini sürdürmektedir. İtilaf Devletleri'yle savaş cephelerde bütün şiddetiyle devam ederken, cephe gerisinde ve sahadaki siyasi harp de hızını kaybetmemiştir. İngiltere, Fransa, Rusya, İtalya'nın yanı sıra, müttefik Almanya'nın Fas'ta, İran'da, Trablusgarp'ta Osmanlı Devleti aleyhine yerel düzeyde yürüttüğü siya