Def-i mefasidin, celb-i menafiden evla olduğu kaidesi, usul kitaplarında kaldığı takdirde, böylesine temel koyucu bir prensibi hayatın dışına itme hacaletini yüklenmiş olacağız. Kimi analizlerin Tanzimat'la başlattıkları ama vakıaya bakıldığında kökleri daha önceye dayanan bir modernizasyon projesine maruz kalmış olmanın üzerimizdeki en belirgin tesiri, çoklarımızda var olan kafa karışıklığı veya zihin bulanıklığıdır.Doğru ile yanlışın bu ölçüde iç içe geçtiği, Hak ile batılın aynı menfezden üzerimize boca