Felsefe ile kelamın birbirleriyle kıyasıya tartışması ilk önce kelam âlimleri tarafından başlatılmıştır. Onlar, tercüme edilen felsefî düşüncelerin nassın zahiri ve özüyle çeliştiğini iddia ederek başta Platon ve Aristoteles olmak üzere ilahiyatçı dedikleri müslüman filozofları da hedef almışlardır. Başlangıçta parçacı olan bu eleştiriler, Gazzâlînin Tehâfütül-Felâsifesi ile derlenip toparlanmıştır. Gazzâlîye esaslı cevaplar ise, İbn Rüşdden gelmiş ve bu gelenek Fatih döneminde yeniden canlanmıştır. Gene