Yaşayan hikmetin naşirleri olan tasavvuf erbabının büyüklerinden İbni Atâullah el-İskenderî hazretlerinin Hikem adıyla kaleme aldığı eser, irfan yolunu kat etmiş, hakikat ve hikmete vasıl olmuş bir ârifin hakikat bahçelerinden derlediği gönül meyveleridir. Tasavvuf tarihi, bir yönüyle bu yolun âriflerinin hikmeti neşir tarihidir. Daha çok gönüllerde kalp veledinin doğumu için sohbet yönteminin bir parçası olarak ortaya konulan hikmetler, irşadın en önemli parçalarından olmuştur. Çoğu zaman kaleme alınmamış

İbn Atâullah el-İskenderî, hitabet yeteneği yanında ilmi ile insanları derinden etkileyen bir tasavvuf büyüğüdür... Onun eserlerinde tasavvufun en zor konuları aydınlığa kavuşur. Riya ve şöhretten uzak ibadet ve taat, tevekkül, teslimiyet, recâ ve ümit kavramları onun tasavvufî düşüncesinin temelini oluşturur. Sözleri aşk ve cezbenin coşkunluğuna fazla bel bağlamadan tefekkürün incelikleriyle yoğrulmuştur... İbn Atâullah'a göre amel ve ibadetler birtakım şekil ve görüntülerden ibarettir. İbadet eden kişinin