İlk defa 1900-1901 yılları arasında Servet-i Fünûn dergisinde tefrika edilen Eylül´ün kitap halinde ilk baskısı 1901 yılında yapılmıştır. Rauf´un en önemli eseri olan Eylül, zamanının ilk psikolojik romanı olarak kabul edilir. Romanda, Suad, Süreyya ve Necib üçlüsü arasındaki aşk-sadakat-evlilik üçgeninde, bu insanların ruhsal çözümlemesi yapılmıştır. Evli bir kadınla, kocasının yakın arkadaşı olan bir adam arasında yaşanan yasak aşk ve bunlardan habersiz kocanın ruhsal durumları, kadının ve erkeğin toplums

Salonda bahçedekilerin kahkahaları işitilebiliyordu. Süreyya, canı sıkılanlara özgü bıkkınlıkla Çılgın kız diye söyledi. Balkona açılan büyük kapıdaki parmaklığa dayanmış dışarıya bakan karısı dönüp: Bu gece hava ne güzel! dedi. Bu nisan gününüz akşama doğru başlayan yağmurlu yarım saat sonra dinmişti; yaş bir yeşilliğin üstünde şimdi altınlı İncileriyle lâcivert gökyüzü titriyor, toprağın, ağaçların ıslak soluğu her şeyin içine işliyordu.

Ilk baskısını 1913'te yapan Son Emel, Latin kökenli Türk harflerine Elif Tambulut tarafından aktarıldı. Kitabın önemi, Türk edebiyatı tarihinde ilk defa bilinçli olarak bir araya gelmiş bir edebî topluluğun, Servet-i Fünûn'un önemli isimlerinden Mehmed Rauf'a ait olması. Teliflerden çevirilere 16 hikâyeden oluşan bu eser, Mehmed Rauf çalışmak isteyenler için de bir kaynak niteliğinde. Bundan daha önce hikâyelerin tamamının yeni harflere aktarılmış olmaması, nitelikli ve titiz bir çalışma ihtiyacını berabe

Süreyya Beyle Suat Hanım beş yıldan beri evlidir. Bir yaz, Boğaziçi´nde, Yeni Mahalle´de küçük bir ev kiralarlar. Mutludurlar. Süreyya´nın arkadaşı Necip, sık sık gelip yanlarında konuk olarak kalmaktadır. Necip, Suat´a çok değer vermekte, ona karşı derin bir saygı beslemektedir. Bu değer veriş ve saygı bir gün şiddetli bir sevgiye dönüşür. Genç adam, sevgisini içinde gizlemektedir. Bir gün dayanamaz...

Mehmet Rauf´un 1924 yılında yayımlanan Karanfil ve Yasemin adlı romanı, edebiyatımızda, döneminin ruh çözümlemesi yönüyle en başarılı romanı olarak kabul edilen Eylülden sonra ustalığını sürdürdüğü eseridir. Romanlarında, genellikle aşk, şiir ve müzik tutkularıyla yaşayan insanların dünyalarını sade bir üslupla anlatan Rauf, Karanfil ve Yasemin adlı romanında da, insanın en yüce duygusu olan aşkın, hayatta aşktan başka kaygı taşımayan insanlar tarafından nasıl tüketilerek yaşandığını cürektar bir dille a