Çîroka Tom Sawyer a nivîskarê Amerîkî Mark Twain, di sala 1875'an de hatiye çapkirin. Tom, sêwî ye û li ba xaltîka xwe dijî. Zarokekî îsyankar, ingirokî, fêlbaz û şerûd e. Ji bo ji cezayên lê tên birîn xelas bibe, tiştên werê dike ku mirov heyr dimîne û axirê her tim xwe bi xelasê dixe. Bi wan xeyalên xwe yên dorfireh, li çeman, li daristan, şikeft û giravên razdar wekî lehengekî dijî. Lê gava ji vê jiyana sêrdar dertê, Tom li gundê Missouriyê yê St. Petersburgê cardin dibe zarokekî nehs. Wexta hûn çîroka

Phileas Fogg, kesekî sirdar, zengîn û pir nazik e. Jiyaneke wî ya pir bi rêk û pêk heye. Bi nişmîbûn û rêkûpêkiya xwe tê naskirin. Rojekê li Kulûba Zanistê ya Londrayê ku endamê wê ye, ji bo tiştekî ku hema bibêje pêkanîna wê ne mimkun e şert digire û hemû serweta xwe datîne holê. Li gor vê wê di 80 rojî de li derdora dinyayê bigere. Hem jî bêyî rêya hewayî û bêyî planeke wî hebe. Fogg, tevî cîgirê xwe dide ser vê rêyê. Roj heye li ser pişta fîlan, roj heye bi tirênê an jî bi keştiyê rêwîtiya xwe didomîne.